|
Przedmiotów zawodowych takich jak: historia handlu, towaroznawstwo, ekonomia, korespondencja handlowa, handel, księgowość, prawo nauczali: Szczepan Pilecki, Jan Madey, Marian Smokowski i Michał Szuca.
Szczepan Pilecki  - podobnie jak jego koledzy z Polskich Szkół Handlowych – był zasłużoną postacią, człowiekiem niezwykle zaangażowanym w walkę o polskość Gdańska. Nie był rodowitym gdańszczaninem, ale Gdańsk upodobał sobie szczególnie i za działalność w tym mieście poniósł męczeńską śmierć. Urodził się w Przemyślu, 26.12.1892 roku. Po ukończeniu miejscowego gimnazjum podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po ich ukończeniu otrzymał tytuł doktora praw. Gdy przybył na teren Wolnego Miasta nie ograniczył swej działalności tylko do nauczania w szkołach handlowych historii handlu, towaroznawstwa, ekonomii i korespondencji handlowej. Pracował społecznie, ale nieco w innej formie jak pozostali nauczyciele szkół. Przede wszystkim działał w konspiracji prowadząc szkolenie wojskowe w ramach Związku Strzeleckiego. Założył Związek Oficerów Rezerwy Polaków i był jego prezesem. Związek działał w konspiracji i był bardzo nieliczny. Czynnie anagażował się również w Tajnej Organizacji Wojskowej na terenie Wolnego Miasta Gdańska. Te jego poczynania mogą sugerować, że otrzymywał on jakieś specjalne polecenia ze strony władz Rzeczypospolitej. O jego prorządowych sympatiach świadczy również to, że próbował zorganizować na terenie Gdańska ognisko Związku Nauczycielstwa Polskiego. Niektórzy ówcześnie żyjący nauczyciele stwierdzają, że powstanie tego związku na terenie Wolnego Miasta Gdańska było nie możliwe ze względów politycznych.
Poza pracą zawodową i społeczną lubił S. Pilecki posłuchać muzyki. Często chodził na koncerty i pisał z nich recenzje do „Gazety Gdańskiej”, dużo czytał. Pasjonował się boksem. Dużo czasu poświęcał swoim dzieciom: córce i synowi Januszowi. Chciał aby wyrośli na dobrych Polaków. Niestety, jego starania nie przyniosły spodziewanych rezultatów, a to za sprawą żony Pileckiego, Elżbiety z domu Loosdau. Była gdańszczanką niemieckiego pochodzenia. Dopóki żył Szczepan Pilecki, dzieci uczyły się po polsku i uczęszczały do polskich szkół. Janusz chodził do polskiego, prywatnego Konserwatorium Muzycznego, do klasy fortepianu. Był uczniem Marii Wiłkomirskiej. Ze wspomnień Kazimierza Wiłkomiskiego wynika, że był chłopcem bardzo miłym i bardzo zdolnym. W pierwszym dniu wojny S. Pilecki został aresztowany i potem rozstrzelany w lasach piaśnickich 11.11.1939 roku. Można spotkać też datę 22.03.1940 i miejsce rozstrzelania Stutthof. W każdym razie jego żona zaraz po aresztowaniu Pileckiego oddała syna do hitlerjugend. Czy obawiała się o los syna i swój, czy też zawsze jej sympatie były po stronie Niemców, trudno powiedzieć. Faktem jest, że zaraz po wojnie wyjechała razem z synem do Niemiec Zachodnich. Janusz Pilecki jest obecnie cenionym i znanym muzykologiem, mieszka w Monachium. Mimo to nie udałoby się nam go odnaleźć pod tym nazwiskiem, gdyż nazywa się nieco inaczej: Hans von Piletzki. Nigdy więcej nie był w Polsce, ani w Gdańsku. Być może zapomniał, że jego ojciec był Polakiem i to jednym z najbardziej zasłużonych działaczy na rzecz polskości34.
Doktor Jan Madey był nauczycielem w Polskich Szkołach Handlowych Macierzy Szkolnej, kierownikiem Wydziału Polityczno – Propagandowego Gminy Polskiej – Związku Polaków oraz członkiem Polskiej Rady Kultury. W szkołach wykładał przedmiot pod nazwą: nauka o handlu i księgowości35. Zygmunt Kurek we wspomnieniach zanotował, że dr Jan Madey był polonistą w Wyższej Szkole Handlowej i prowadził teatr amatorski w latach 1937 – 1939. Wyreżyserował wtedy sztukę „Młody las”, która odniosła sukces i utwór sceniczny pt „Ułani w Pyzdrach”36.
Nauczycielem handlu i prawa w szkołach handlowych był doktor Marian Smokowski. Niestety nie udało się ustalić innych informacji dotyczących jego osoby.37.
Nauczycielem księgowości był doktor Michał Szuca. Urodził się 14.09.1886 roku w Brusach. Początkowo uczył się w Collegium Marianum w Pelplinie, a później w gimnazjum w Nakle. Po uzyskaniu matury wyjechał na studia ekonomiczne do Niemiec. Po ukończeniu studiów pracował jako nauczyciel w Wolnym Mieście Gdańsku. Zaraz na początku wojny został aresztowany i przewieziony do obozu koncentracyjnego Stutthof. Zginął w masowej egzekucji dokonanej na działaczach polonijnych 22.03.1940 roku38. >>>> czytaj dalej
<<<< powrót
Home
34 G. Danielewicz, M. Koprowska, M. Walicka, op.cit., s. 179, 180, por: Wiłkomirski, op.cit., s. 458, por: N. Kozłowski, Sylwetki nauczycieli..., s. 538, oraz Organizacje polskiego nauczycielstwa ..., s. 60; por.: Pomorscy Patroni... s. 234; por: H. Polak, op.cit., s. 173.
35 G. Danielewicz, M. Koprowska, M. Walicka, op.cit., s. 180; por: H. Polak, op.cit., s. 173.
36 Zygmunt Kurek, Trzy lata w Wolnym Mieście Gdańsku 1936-1939, Bydgoszcz 1987, s. 8, 26. Z. Ciesielski, w pracy „Teatr polski w Wolnym Mieście Gdańsku” w wykazie sztuk wystawionych przez polskie zespoły amatorskie na stronie 244 daje krótką notatkę kiedy i przez kogo wystawiano sztuki. Przy pozycji „Młody las” nie ma reżysera. Informacja Z. Kurka , że J. Madey był polonistą i zajmował się teatrem nie jest całkowicie potwierdzona, ani też obalona. G. Danielewicz, M. Koprowska, M. Walicka nie wspominają nic na ten temat.
37 H. Polak, op.cit., s. 173.
38 N. Kozłowski, Sylwetki nauczycieli... , s. 539; por: H. Polak, op.cit., s. 173.
|
