Jedną z najbardziej zasłużonych nauczycielek szkół handlowych była Maria Ostrowska, gdyż jej działalność znacznie przekraczała ramy szkoły, w której uczyła. Pochodziła z rodziny polskiej zamieszkałej we wsi Rumian w powiecie działdowskim. Ukończyła Akademię Handlową w Poznaniu. Miała możliwości kontynuowania studiów w Antwerpii na tamtejszej Akademii Handlowej, gdyż otrzymała odpowiednie stypendium. Zrezygnowała jednak z tego. Początkowo uczyła na Pomorzu skąd wyjechała do Gdańska. W roku 1929 rozpoczęła pracę w szkołach hadndlowych jako nauczycielka stenotypii, maszynopisania i gimnastyki. Była najmłodszą nauczycielką w szkołach, ale mimo to cieszyła się ogromną sympatią i autorytetem. Uczniowie pamiętają ją jako przyjaciela młodzieży i niezrównaną organizatorkę pracy harcerskiej, bo właśnie harcerstwo stało się pasją i całym jej życiem.

Maria Ostrowska w wolnych od pracy chwilach, w swoim mieszkaniu przy kościele św. Barbary przyjmowała najbliższych przyjaciół. Szczególnie Urszulę Mroczkiewicz, która była lekarzem w Gimnazjum oraz Barbarę Mielcarzewicz, która uczyła w Gimnazjum języka niemieckiego. Na tego rodzaju prywatnych, popołudniowych spotkaniach, M. Ostrowska ujawniała swój niezwykły talent kulinarny.

Największe sukcesy w pracy z młodzieżą osiągnęła M.Ostrowska w harcerstwie. Harcerstwo żeńskie na terenie Wolnego Miasta było bardzo słabe i nieliczne. Dopiero jej działalność spowodowała szybki rozwój gdańskiego harcerstwa żeńskiego. W roku 1930 powołała do życia II Drużynę Żeńską im. Królowej Jadwigi przy Polskich Szkołach Handlowych. W roku 1931 została pierwszą Komendantką Hufca Harcerek w Wolnych Mieście Gdańsku, w którego skład weszły trzy drużyny: dwie ze szkół handlowych i jedna z Gimnazjum. Dzięki jej pracy harcerstwo dotarło wszędzie. Powstawały drużyny przy szkołach senackich, przy świetlicach polskich. W roku 1933 została mianowana pierwszą komendantką Gdańskiej Chorągwi Harcerek. Była także inicjatorką i współorganizatorką żeńskiej drużyny morskiej, którą kierowała absolwentka szkół handlowych, Cecylia Reymanówna. Dwa zastępy tej drużyny działały przy Polskich Szkołach Handlowych. Praca w Komendzie Chorągwi Harcerek nie oddaliła jej od bezpośredniej pracy z młodzieżą, którą ceniła sobie najbardzej i przedkładała ponad wszystko. W roku 1935 osobiście przygotowała wszystkie drużyny do zlotu w Spale, który miał się odbyć w lipcu tego roku. Organizowała i brała udział w licznych koloniach, obozach, wycieczkach. Urządzała kursy dla drużynowych, zastępowych, kierowniczek zuchów. Była absolutnym autorytetem dla gdańskich harcerek i takim pozostała do dziś, gdyż po wojnie powróciła do Gdańska i była dyrektorką Szkoły Handlowej w Sopocie w latach 1945 – 1951. Przedwojenna, społeczna działalność Marii Ostrowskiej nie ograniczała się tylko do pracy w harcerstwie. Była także członkinią prezydium Głównej Rady Pracy Kobiet, której przewodniczącą była Leonia Pappee²².

Trudno ustalić datę objęcia stanowiska nauczycielki księgowości i arytmetyki handlowej przez Eugenię Adamczykową. W każdym razie, stało się na początku działalności szkół, na pewno przed rokiem 1930. Młodzież szkolna bardzo ją lubiła i chętnie pracowała w szkolnym kole teatralnym, które prowadziła. Serdeczny stosunek do młodzieży ułatwiał wzajemny kontakt i wpływał na atmosferę pracy. Osiągnięcia szkolnego koła teatralnego były zauważalne, zarówno na arenie szkół jak i poza szkołą. Ogromnym powodzeniem cieszył się spektakl wyreżyserowany przez E. Adamczykową pt „Panienka z okienka” według powieści Deotymy oraz sztuka Aleksandra Fredry pt „Śluby panieńskie”. Sztukę reżyserowała także Eugenia Adamczykowa przy pomocy W. Kulczyckiej. Dużo radości sprawiały młodzieży zabawy taneczne organizowane co kwartał przez Marię Pikarską i E. Adamczykową. W roku 1930 została opiekunką II Drużyny Żeńskiej im Królowej Jadwigi razem z M. Pikarską i tak się rozpoczęła jej działalność w harcerstwie. W roku 1934 reprezentowała szkoły handlowe w sekcji propagandowo – prasowej w Zarządzie Koła Przyjaciół Harcerstwa. Na wiosnę 1939 Eugenia Adamczykowa wraz z mężem Tadeuszem – nauczycielem Gimnazjum – opuściła Gdańsk. Jej mąż objął nową posadę Kuratora Okręgu Szkolnego Wołyńskiego w Równem. W czasie okupacji przebywała w Warszawie. Jeszcze przed Powstaniem Warszawskim zginęła w nieznanych bliżej okolicznościach²³.

Ostatnią panią, która pracowała w Polskich Szkołach Handlowych była Stefania Łukowicz. Podjęła pracę znacznie później niż pozostałe panie, bo dopiero w 1932. Uczyła języka angielskiego. Stefania Łukowicz urodziła się i wychowała w Australii, gdzie otrzymała też wykształcenie. Jej rodzice byli Polakami z Pomorza. Już jako osoba dorosła i wykształcona przybyła do Gdańska. Wyszła za mąż za artystę malarza, marynistę Mariana Mokwę. Małżonkowie mieszkali w Sopocie, a Stefania Łukowicz-Mokwina początkowo uczyła języka angielskiego w Gdyni, w Instytucie Handlowym i na kursach organizowanych dla pracowników bankowych. Lata 1932 – 1939 były dla niej okresem zaangażowania się w pracę społeczną na rzecz Polonii gdańskiej, czego wyrazem, międz innymi, był jej udział w pracach orkiestry symfonicznej Polskiego Towarzystwa Muzycznego w Gdańsku, gdzie grała jako pierwsza skrzypaczka²⁴.  >>>> czytaj dalej
<<<< powrót
Home