Polskie Szkoły Handlowe były własnością Macierzy Szkolnej w Gdańsku. Były przez nią utrzymywane i wyposażane w sprzęt. Na podstawie preliminarza budżetowego na rok 1930 można zauważyć, że wydatki Macierzy Szkolnej na Polskie Szkoły Handlowej były aż czterokrotnie niższe niż na Gimnazjum Polskie. Wynikało to przede wszystkim z faktu, że Gimnazjum było szkołą większą niż szkoły handlowe. Zatrudniało większą liczbę nauczycieli, uczyła się w nim większa liczba uczniów. To wszystko wymagało większej ilości sprzętu, pomocy naukowych itp. Dla porównania podajemy kilka liczb. W 1930 roku Macierz Szkolna przeznaczyła następujące kwoty¹⁹:

Wydatk w guldenach Polskie Szkoły Handlowe Gimnazjum Polskie Uposażenia  84.642,-- 350.000 Inne wydatki osobowe   5.243,--  17.140,-- Pomieszczenie   5.796,--  12.220,-- Wydatki biurowe     603,--   2.400,-- Wydatki rzeczowe     550,--   1.000,-- Inwentarz   1.000,--     800,-- Pomoce naukowe   1.718,--  13.100,-- Razem 99.552,-- 396.660,--

Z zestawienia wynika, że aby utrzymać szkoły handlowe w roku 1930, należało przeznaczyć z funduszu Macierzy około 99.552 guldeny. Na podstawie tego samego preliminarza można zauważyć, że dochody zwyczajne szkoły wynosiły około 16.000 guldenów w szkole średniej, a w szkole wyższej 3.000 guldenów. Razem 19.000 guldenów. Dochód ten pochodził z opłat szkolnych. Polskie Szkoły Handlowe były szkołami prywatnymi, a więc nauka w tych szkołach była opłacana przez rodziców uczniów uczęszczających do tych szkół. Zasadnicze opłaty wynosiły 26 guldenów miesięcznie. Opłaty zmniejszone 12 guldenów. Dzieci rodziców niezamożnych były w ogóle od opłat zwalniane. Opłaty pobierało się za 11 miesięcy. Wpisowe wynosiło 6 guldenów. W Wyższej Szkole Handlowej zasadnicze opłaty były podobne. Opłaty zmniejszone wynosiły 18 guldenów. Niezamożnym dyrekcja udzielała dalszych ulg w opłacaniu nauki. Wpisowe również wynosiło 6 guldenów. W roku 1930 przewidziano, że w obu szkołach będzie około 150 uczniów, więc po obliczeniu, dochód Szkół ustalono na 19.000 guldenów²⁰ co stanowiło zaledwie ok. 19 % potrzeb! Z danych liczbowych wynika, że szkoła handlowa w tych warunkach w żaden sposób nie mogła sama siebie utrzymać.

Stały napływ młodzieży do tych szkół spowodował konieczność rozbudowy budynku szkolnego. Zapomogi na budowę nowego gmachu udzielił w roku 1930 Edward Heimann – Jarecki w wysokości 50 tys. zł. czyli 28.800 guldenów. Na ten sam cel przeznaczono Macierzy Szkolnej specjalną subwencję w wysokości 30 tys. zł. czyli 17.280 guldenów. Razem Macierz Szkolna wydała na rozbudowę gmachu około 79.304 guldeny. Zatem z własnych funduszów musiała przeznaczyć na ten cel około 33.224 guldeny²¹. Przypomnijmy, że szkoły handlowe przynosiły rocznie zaledwie około 19 tys. guldenów dochodu. W następnych latach wydatki na szkoły odrobinę wzrosły, ale wzrosła też liczba uczniów i nauczycieli uczących. W roku 1932 przewidziano na Polskie Szkoły Handlowe 139.898 guldenów, ale były to pieniądze przeznaczone na wydatki bieżące, na rozbudowę Szkół nie przekazano ani grosza²². Dlatego też nie udało się zrealizować do końca planów rozbudowy budynku szkolnego. Budynek ten nie mógł wszystkich pomieścić. W niewielkim gmachu byłego pruskiego kasyna garnizonowego nie było odpowiedniej ilości pomieszczeń na sale wykładowe i laboratoria. Z każdym rokiem liczba uczniów wzrastała, wzrastała też liczba oddziałów. W 1929 uruchomiono drugą szkołę. Uczniowie uczyli się na dwie zmiany. Wielu chętnych nie dostało się do szkół i w dalszym ciągu musiało uczyć się w szkołach niemieckich. Zachodziła konieczność szybkiego podjęcia kroków w celu rozbudowy budynku. Projekt rozbudowy opracował inż. Józef Łęczycki z Łodzi. Przewidywał on 11 klas, salę konferencyjną, gabinet do zajęć specjalistycznych, salę gimnastyczną, szatnię, prysznice, jadalnię²³. Komisarz Generalny Rzeczypospolitej Henryk Strasburger uważał, że rozbudowa szkół handlowych jest nakazem chwili, a fundusze powinny zostać wyasygnowane nawet za cenę pominięcia innych inwestycji. Obliczono, że fundusz ten wynosić powinien 180 tys. złotych, czyli 103.686 guldenów. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego miało przekazać na ten cel 60 tysięcy złotych, czyli około 34.682 guldeny, a jak już wspomniano. 50 tys. zł. przeznaczył H.Jarecki, czyli około 28.800 guldenów²⁴.  >>>> czytaj dalej
<<<< powrót
Home